Kovid-19 pandemisinin küresel piyasalarda yarattığı daralmaya rağmen 2020 yılında ticaret hacmindeki kayıplarını büyük oranda telafi etmeyi başaran Ege Serbest Bölgesi, bu yılın ilk yarısını ise pandemi öncesi kapasitenin de üzerinde tamamladı. 2021’in Ocak-Haziran döneminde 2 milyar 374 milyon doların üzerine çıkan Ege Serbest Bölgesinin ticaret hacmi, 2020’nin ilk yarısının yüzde 39.2 ve 2019’un ilk yarısının ise yüzde 12 üzerinde gerçekleşmiş oldu.
Ege Serbest Bölgesi, ticaret hacminde 2020 Ağustos ayından itibaren başlayan toparlanmayı günümüze kadar kesintisiz sürdürmeyi başararak, ticaret hacmini bu yılın ilk yarısında pandemi öncesindeki rakamların üzerine çıkarmayı başardı. 2020’nin son 5 ayında ticaret hacmini, aylık ortalamada yüzde 8.2 büyüten Ege Serbest Bölgesi, bu yılın ilk yarısında ise ortalamada aylık yüzde 50 artış sağlarken, Nisan ve Mayıs aylarının artış oranı yüzde 100’ün üzerinde gerçekleşti.
2020’nin ilk üç ayı küresel piyasaların henüz pandemi kaynaklı daralmaya girmediği aylar olduğu için 2021’in ilk üç ayında artış oranlarının sınırlı olduğunu belirten ESBAŞ Yürütme Kurulu Başkanı Dr. Faruk Güler, bölgede bu yıl gerçekleşen rakamlarla ilgili şu bilgileri verdi: “Bölgemizin ticaret hacmi bu yılın Ocak ayında yüzde 0.5, Şubat’ta yüzde 4.9 ve Mart ayında yüzde 25.9 artış gösterdi.
Geçtiğimiz yılın Nisan ve Mayıs ayları pandeminin küresel piyasaları durma noktasına getirdiği aylardı. Bunun etkisi bölgemizde de etkili yaşandı ve ticaret hacmini Nisan 2020’de yüzde 43, Mayıs 2020’de de yüzde 51 düşürdü. Ancak, bu yıl sağlanan artış bu kayıpları telafi ettiği gibi, bölge ticaretini pandemi öncesi rakamların dahi üzerine çıkardı. Şöyle ki; Nisan ayında ticaret hacmi yüzde 107,8 artarak 419 milyonun üzerine çıktı ve Nisan 2019’daki 358 milyon dolarlık rakamı da geçmiş oldu. Mayıs ayında ise yüzde 110 oranındaki artışla 385 milyon dolara ulaştı ve Mayıs 2019’da gerçekleşen 389 milyon dolarlık seviyeye yaklaştı. Haziran ayındaki artış oranı ise yüzde 56.1 oldu ve 417 milyon doların üzerine çıkarak önceki iki yılın Haziran aylarından yüzde 50 daha fazla bir seviyede gerçekleşti. Bu yüksek oranlı artışlarla 2021’in Ocak-Haziran döneminde 2 milyar 374 milyon doların üzerinde gerçekleşen Ege Serbest Bölgesinin ticaret hacmi, 2020’nin ilk yarısının yüzde 39.2 ve 2019’un ilk yarısının ise yüzde 12 üzerinde gerçekleşmiş oldu.”
İhracatta da Pandemi Öncesi Rakam Aşıldı
Dr. Faruk Güler, yılın ilk yarısında Ege Serbest Bölgesinden yapılan ihracatın ise 2020 yılının aynı dönemine oranla yüzde 40 artarak 1 milyar 177 milyon doların üzerine çıktığını, bu rakamın 2019’un ilk yarısından da yüzde 7 fazla olduğunu belirterek, “Önceki yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında ihracat, Nisan’da yüzde 146 ve Mayıs ayında yüzde 110 artış gösterdi. Haziran ayındaki artış oranı ise yüzde 50 olurken, ilk 6 ayın artış ortalaması ise yüzde 56’nın üzerinde gerçekleşti” dedi.
Bölgedeki firmaların pandeminin yarattığı kayıpları telafi etmeye önümüzdeki aylarda da devam edeceğini ifade eden Dr. Faruk Güler, Türkiye’nin en büyük ihracat pazarı olan Avrupa’nın aşılamada önemli bir seviyeyi yakalamış olması sayesinde ticaretin yeniden canlandığını belirterek, şöyle konuştu: “Pandemi küresel ticareti 2020’nin ikinci çeyreğinden itibaren etkilemeye başladı ve normalleşme ancak 2021’in bahar aylarında başladı. Bölgemizdeki rakamları değerlendirecek olursak; Nisan, Mayıs ve Haziran ayları bizim pandemi öncesi ticaret hacmini aşmaya başladığımız aylar oldu. Mayıs ayı, Ramazan Bayramı tatili ile birleşen 14 günlük kapanmaya rağmen ticaret hacminde yüzde 103 artış sağlanırken, Haziran ayında ise 2020 ve 2019 Haziran aylarının yüzde 50 üzerinde gerçekleşti. Yılın kalan yarısında da yüksek oranlı artışları yakalayarak, bu yılı 2019’un da üzerinde bir performansla kapatacağımızı söyleyebiliriz.”
ESB, En Çok İhracat Yapan İller Sıralamasına Alınsa 11. Sırada Olurdu
Dr. Faruk Güler, Ege Serbest Bölgesinden yılda 2 milyar dolarlık ihracat yapıldığını, bu tutarın tamamına yakının katma değeri yüksek ürünlerden sağlandığını aktardı ve şu bilgileri verdi: “Buradaki şirketlerimiz ortalama rakamlarla, bu yıl da dahil olmak üzere, yılda 4 milyar dolarlık ticaret hacmi gerçekleştiriyor. Bunun 2 milyar doları ihracattan sağlanıyor. Bu şu demek; Ege Serbest Bölgesindeki şirketler, İzmir’in serbest bölgeler dahil edilmemiş toplam ihracatının yüzde 20’si kadar ihracat yapıyor. Ege Serbest Bölgesi, Türkiye’deki 41 şehrin toplamı kadar ihracat yapıyor. İhracat gelirine göre sıralamaya katılacak olsa, Türkiye’nin en çok ihracat yapan 11. ili Ege Serbest Bölgesi olur.”
İhracatın Kg Değeri 9 Dolar Seviyesinde
Bölge ihracatının son derece yüksek katma değer taşıyan ürünlerden oluştuğunu vurgulayan Dr. Güler, Türkiye’nin ihracatının 1.2 dolarlık kilogram fiyatına karşılık, Ege Serbest Bölgesinden yapılan ihracatın kilogram fiyatının 8.9 dolar olduğuna dikkat çekerek, “ Almanya’nın ihracatının kilogram fiyatı yıllardır 3.5 dolar. Bölgemizin ise 7 yıldır 8.5-9 dolar civarında değişiyor. Bu da Ege Serbest Bölgesinden, Almanya ortalama ihracat birim bedelinin 3 katı değerinde ürün ihraç ettiğimiz anlamına geliyor. Türkiye’nin ihracatının ithalatı karşılama oranı yüzde 80, Ege Serbest Bölgesi’nin ise yüzde 150. Yani Bölgede 1.5 birim ihracata karşılık, 1 birim ithalat yapılıyor. Burası aynı zamanda istihdam deposu gibi iş görüyor. Toplam çalışan sayısı 21.000 dolaylı işlerle 100 bin kişiye iş sağlayan bir üretim merkezi burası” dedi.
ESB’NİN OCAK-HAZİRAN DÖNEMLERİNDEKİ TİCARET HACMİ (Bin dolar)
2019 2020 2021
---------------- --------------- --------------
OCAK 380.794 352.330 350.522
ŞUBAT 340.188 349.462 366.720
MART 369.299 345.364 434.727
NİSAN 358.159 201.822 419.315
MAYIS 389.818 189.653 385.650
HAZİRAN 285.283 267.168 417.171
Kaynak: Ticaret Bakanlığı Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü
ESB’NİN OCAK-HAZİRAN DÖNEMLERİNDEKİ İHRACAT RAKAMLARI (Bin dolar)
2019 2020 2021
----------------- --------------- -----------------
OCAK 195.879 179.971 188.954
ŞUBAT 179.148 179.750 183.064
MART 189.554 163.100 201.958
NİSAN 180.193 83.685 206.569
MAYIS 203.677 91.731 192.824
HAZİRAN 151.463 135.449 204.092
Kaynak: Ticaret Bakanlığı Serbest Bölgeler, Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdürlüğü
Bu sitede çerezler kullanır. Siteyi kullanmaya devam ederseniz, çerez kullanımını kabul etmiş olursunuz. Daha fazla bilgi için tıklayınız.